Als een (afdeling van) gemeente, een school (team) of een zorgorganisatie meer aandacht aan preventie wil besteden is het belangrijk een gezamenlijke visie op preventie te ontwikkelen.
In een gesprek over visies valt regelmatig de term “normaliseren”.
In de jeugdwet wordt gesproken over normaliseren van de jeugdsector. Maar de term wordt niet gedefinieerd.
Voor mij bestaat normaliseren uit drie
waarden :
- de sociale basis is voor mensen super belangrijk en moet bij het maken van beleid begin-en eindpunt zijn. Het is zaak om daar problemen te voorkomen of op te lossen.
- De sociale basis is geen vindplaats voor (gespecialiseerde) hulpverlening, maar een werkplaats om zowel ongezondheid te voorkomen als tijdig te signaleren. Dat gaat niet vanzelf. Taak van zorg-en hulpverlening is om die functie van de sociale basis te versterken. Daarbij zal het risico dat zorg- en hulpverlening, ondanks goede bedoelingen, exclusie bevordert moeten worden verkleind.
- De invloed van omgevingen (gezin, wijk, school, bedrijf, geloofsgemeenschappen etc) op gezondheid is groot. De afgelopen 20 jaar is o.a.de verantwoordelijkheid voor gezondheid sterk geïndividualiseerd. Het is van belang om niet alleen naar het individu te kijken, maar met name naar de omgeving. Zie de visie van hoogleraar kinder-en jeugdpsychiatrie Wouter Staal over psychische kwetsbaarheid. Kort samengevat: iedereen is in een bepaalde mate psychisch kwetsbaar. Of het leidt tot een stoornis hangt vooral af van de omgeving: het gezin, de school, de maatschappij.
Mijn visie op preventie? Wie ziekten, stoornissen effectief wil voorkomen zal zich vooral moeten richten op fysieke en sociale omgevingen en degenen die daarvoor verantwoordelijk zijn aanspreken en helpen hoe de gezonde keuze voor de burger gemakkelijk kan worden gemaakt.